
Lýsing: Vélstjórn C er öflugt 262 eininga nám sem nær yfir fyrstu fimm námsstig vélstjórnarnáms og veitir alþjóðleg réttindi til að starfa sem vélstjóri á skipum með allt að 3000 kW vélarafl og sem undirvélstjóri á stærri skipum. Nemendur öðlast réttindi á stigum A, B og C – allt frá vélgæslu á smærri skipum upp í yfirvélstjórn á millistórum skipum. Námið veitir einnig stúdentspróf og undirbýr nemendur fyrir fjölbreytt störf – bæði á sjó og í landi, t.d. hjá orkufyrirtækjum og í iðnaði. Í náminu er lögð áhersla á rekstur og viðhald vél- og rafbúnaðar, öryggisreglur og ábyrgðarskyldu í siglingum. Þeir sem ljúka náminu geta sótt um alþjóðleg atvinnuskírteini og starfað hvar sem er í heiminum – að því gefnu að uppfyllt séu önnur skilyrði um siglingatíma, öryggisfræðslu og starfsþjálfun.
Skipulag: Námið (til réttinda C) er skipulagt sem samfellt átta til tíu anna nám en heimilt er að taka það á lengri tíma. Námið felst bæði í bóknámi og verknámi og fer að nær öllu leyti fram í skólanum (sjá um nám og þjálfun utan skólans í kaflanum um starfsnám). Námið leiðir til alþjóðlegra vélstjórnarréttinda og er því skipulagt samkvæmt námskrám og öðrum kröfum í íslenskum lögum og reglugerðum og samþykktum Alþjóðasiglingamálstofnunarinnar (IMO), auk þess sem skólinn vinnur samkvæmt vottuðu gæðastjórnunarkerfi. Nemendur geta öðlast réttindi til einstakra skilgreindra atvinnuréttinda á námstímanum.
Námsmat: Námsmat er fjölbreytt og ýmsum aðferðum er beitt við að kanna og meta námsárangur í áföngum brautarinnar. Nám getur verið verkefnabundið eða hefðbundið með símati eða lokaprófum. Matsþættir eru alltaf nokkrir í hverjum áfanga og markmiðið að hafa þá sem fjölbreyttasta og beita þá skriflegum, verklegum og/eða munnlegum námsmatsaðferðum.
Starfsnám: Til að fá útgefið skírteini til að starfa sem vélstjóri þurfa nemendur að ljúka eftirfarandi námi eða þjálfun sem er ekki hluti af námsbrautinni: viðurkenndum öryggisfræðslunámskeiðum, viðeigandi siglingatíma og eftir atvikum starfsþjálfun og sveinsprófi. Öryggisfræðsla: Nemendur þurfa að ljúka viðurkenndu námi skv. STCW í öryggisfræðslu, mismunandi eftir réttindum og tegundum skipa. Um er að ræða grunnöryggisfræðslu (A-VI/1), framhaldseldvarnir (A-VI/3), líf- og léttbátar (A-VI/2-1), framhaldsskyndihálp (A-VI/4-1) og lyfjakista (A-VI/4-2). Siglingatími: Til þess að fá útgefið atvinnuskírteini til starfa á skipum skal nemandi eftir atvikum hafa lokið siglingatíma og/eða viðurkenndri starfsþjálfun sem nánar er kveðið á um í gildandi lögum og reglugerðum um það efni. Í þessu námi er þjálfun samkvæmt þjálfunarbók valkvæð. Iðnnám í vélvirkjun: Prófskírteini að loknu vélstjórnarnámi B gildir sem iðnskólaskírteini í vélvirkjun. Að loknu vélstjórnarnámi B og og tilgreindu vinnustaðanámi getur nemandi gengist undir sveinspróf í vélvirkjun.
Námsframvinda: Nemendur þurfa að hafa lokið undanförum til þess að halda áfram námi í þeim greinum sem það á við. Ekki er gerð krafa um að nemandi hafi lokið lægra námsstigi til þess að öðlast rétt til að hefja nám á þessari braut.
Hæfniviðmið: Að loknu námi skal nemandi hafa hæfni til að ...
- hafa öðlast ítarlega þekkingu á störfum og starfsumhverfi innan starfsgreinarinnar sem hann hefur réttindi til að gegna.
- hafa öðlast nægilega þekkingu á vél- og rafbúnaði skipa sem hann hefur réttindi til starfa á, þannig að hann geti þjónað þessum búnaði með öruggum hætti og án þess að öryggi skips eða þeirra sem um borð eru sé stefnt í hættu.
- hafa öðlast faglega þekkingu og skilning á hlutverki, uppbyggingu, getu og virkni þess vélbúnaðar sem gera má ráð fyrir að sé að finna í skipum af þeirri stærð og gerð sem hann öðlast réttindi til að starfa á.
- hafa öðlast þekkingu á takmörkunum þess búnaðar sem hann ber ábyrgð á og geta á hverjum tíma lagt raunhæft mat á ástand hans og hvenær huga þurfi að viðhaldi eða endurnýjun búnaðarins.
- geta beitt viðeigandi ráðstöfunum þegar hættuástand skapast og geta brugðist skjótt og rétt við bilunum í vél- og rafbúnaði með þeim hætti að öryggi skips sé sem best tryggt.
- geta lesið og skilið teikningar, verklýsingar og önnur gögn svo sem leiðbeiningar framleiðenda búnaðar og tækja um notkun þeirra, þjónustu við þau og daglega umsjón.
- gera sér grein fyrir mikilvægi góðra samskipta og samvinnu á vinnustað.
- geta skipulagt og stjórnað neyðarviðbrögðum í samráði við aðra yfirmenn.
- Meginmarkmið náms á vélstjórnarbrautum er að veita nemendum faglega grunnþekkingu og verklega færni svo þeir, eftir að hafa öðlast þjálfun á starfsvettvangi, séu færir um að hafa með höndum örugga stjórn á vélbúnaði skipa eða á vélbúnaði framleiðslufyrirtækja.
