Efnafræði : atóm, frumefni, efnasambönd og efnahvörf
Einingafjöldi : 5
Þrep : 2
Í þessum fyrsta áfanga í efnafræði er byrjað á því að láta nemendur vinna með hugtök og þekkingu úr grunnatriðum efnafræðinnar. Samtímis því eru nemendur þjálfaðir í þeim vinnubrögðum sem notuð eru í þessari grein. Nemendur vinna saman í hópum og lögð er áhersla á sjálfstæði og ábyrgð nemandans á eigin námsframvindu. Efnisþættir sem teknir verða fyrir í áfanganum eru: hrein efni og efnablöndur, eiginleikar efna, mælistærðir og tölur, markverðir tölustafir og óvissa, uppbygging atóma, jóna og sameinda, efnatákn og helstu efnabreytingar, lotukerfið, nafnakerfi ólífrænna efna, mólhugtakið, hlutföll í efnajöfnum, helstu tegundir efnabreytinga, styrkur lausna og þynningar, rafeindaskipan atóma og jóna.Þekkingarviðmið
Nemandi skal hafa öðlast þekkingu og skilning á:
- uppbyggingu atómsins, og samspili öreinda (róteinda, nifteinda og rafeinda)
- lotukerfinu og hvernig er hægt að nota það til að átta sig á hvarfeiginleikum atóma
- rafeindaskipan atóma, rafeindahvelum, gildisrafeindum og hvernig það kemur saman við lotukerfið
- mismunandi gerðum af efnatengjum, jónatengjum, samgildum tengjum, skautuðum samgildum tengjum, málmtengjum, Van der Waals tengjum og vetnistengjum
- efnajöfnum og varðveislu atóma í efnahvörfum
Leikniviðmið
Nemandi skal hafa öðlast leikni í að:
- meðhöndla tölur og mælistærðir í efnafræði
- framkvæma verklegar æfingar og vinna úr niðurstöðum þeirra
- setja upp og stilla efnajöfnur
- aðgreina efni í frumefni, efnasambönd og efnablöndur
- beita mólhugtakinu og tengja það hlutföllum í efnajöfnum
- nota lotukerfi , m.a. til að spá fyrir um hleðslu jóna
- segja til um eiginleika einstaka frumefna
Hæfniviðmið
Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:
- sýna sjálfstæði í vinnubrögðum og bera ábyrgð á eigin námsframvindu ...sem er metið með... reglulegum verkefnaskilum
- vinna í hóp til þess að auka skilning á fyrirbærum og ferlum í efnafræði ...sem er metið með... verklegum æfingum umræðum, heimadæmum og prófi
- tengja efnafræði við daglegt líf og umhverfi og sjá notagildi hennar ...sem er metið með... umræðum og verkefnum